Leczenie uzależnień to długotrwały proces. Główny nacisk w terapii uzależnień kładzie się na oddziaływanie psychoterapeutyczne. W przypadku uzależnienia od alkoholu wymagana jest całkowita dożywotnia abstynencja. To budzi czasem opór i lęk. Dlaczego jeszcze ludzie rezygnują z detoksu? Podpowiadamy.
Spis treści
Co rodzi opór w terapii uzależnień?
Najczęściej osoba w nałogu chciałaby, aby efekty terapii i detoksu były widoczne prawie natychmiast. Brakuje jej cierpliwości i zaangażowania. Tymczasem leczenie jest długotrwałe i żmudne. Wymaga silnej woli i samozaparcia, których to cech niestety często brakuje uzależnionemu. Przerażeniem napawa go zmiana dotychczasowego stylu życia, nawet jeśli ma przynieść korzyści. Osoba taka zastanawia się, jak jej życie będzie wyglądało po terapii uzależnień i detoksie, czy poradzi sobie bez towarzystwa, z którym piła, a ponadto z:
- najprostszymi sprawami, w których dotychczas była wyręczana przez bliskich,
- nadmiarem czasu, który do tej pory wypełniały imprezy zakrapiane alkoholem,
- normalnym życiem – w trzeźwości.
Opór przed zmianami budzi brak wiary we własne siły i lęk przed porzuceniem dotychczasowego życia. Chociaż zmiana ma być korzystna, zawsze bolesne jest rozstanie z tym, co było dla uzależnionego przyjemne, np. picie alkoholu czy zażywanie narkotyków. Choć zdaje on sobie sprawę z tego, że zmiana jest realna, napawa go to przerażeniem. Boi się, że nie poradzi sobie z odreagowywaniem emocji czy stresu bez wspomagaczy.
Motywy konkurencyjne hamujące zmianę – czym są?
Przyczyny powodujące opór terapii mogą wystąpić na każdym etapie procesu terapeutycznego. Często na początku uzależniony chce zmienić swoje życie na lepsze, pragnie wyjść z nałogu. Chętnie też zgłasza się na detoks i uczestniczy w terapii uzależnień. Choć widać efekty leczenia, z czasem u niektórych osób może to się zmieniać. Zaczynają spóźniać się na sesje i nie wykonują powierzonych im zadań. Potem coraz częściej po prostu zaprzestają przychodzenia na zajęcia – nie widzą sensu dalszego uczestnictwa w sesjach. Próbują się usprawiedliwiać i wynajdują coraz to inne przyczyny. Gdy zaczyna im brakować argumentów, obwiniają terapeutę za niewłaściwy styl pracy – krytykują go. Brak między nimi nici porozumienia – ich relacje są coraz gorsze. Niby nic na to nie wskazywało, nagle pacjent stwierdza, że dalsza terapia uzależnień nie ma sensu. Stanął jakby w miejscu i nie może ruszyć do przodu. Niekiedy zaś wręcz cofa się w rozwoju i musi cały proces terapeutyczny zaczynać od nowa. Ale jeśli mimo wpadki wróci po jakimś czasie na terapię, to znaczy, że zależy mu na dobrych zmianach w życiu.
W jaki sposób można zmniejszyć opór uzależnionego do terapii?
Jest kilka warunków, które według Enrighta trzeba spełnić, aby zmniejszyć opór uzależnionego do terapii. Przede wszystkim pacjent musi:
- sam wyrazić chęć uczestniczenia w procesie terapeutycznym. Jeśli robi to pod presją – rodziny czy znajomych, efekty mogą być mierne i z czasem może on zniechęcić się do terapii,
- wiedzieć, jaki jest cel terapii uzależnień. Dla alkoholika problemem nie jest sam fakt nadużywania napojów procentowych, ale to, że nie potrafi radzić sobie bez nich w stresujących sytuacjach,
- być świadomy i przekonany o tym, że może zerwać z nałogiem i żyć w trzeźwości – uwierzyć we własne możliwości, wyjść z pułapki uwikłania,
- akceptować doświadczenie i kompetencje psychoterapeuty. Najlepiej gdy pacjent sam może wybrać terapeutę, do którego ma zaufanie i go akceptuje,
- zdawać sobie sprawę z tego, że terapia niesie za sobą pewne konsekwencje. Alkoholik chce żyć w abstynencji, ale jednocześnie trudno mu egzystować bez alkoholu. Musi być świadomy, że nie można mieć wszystkiego naraz.
Potrzebujesz więcej informacji o uzależnieniu? Poproś o radę w ośrodku Vita Libera
Wielu ludzi nie wie, jak zachować się w kontakcie z uzależnionym, jak mu pomoc, jak zachęcić do leczenia mimo niepowodzeń, oporu czy rezygnacji. Dobrze, gdy podczas detoksu i terapii uzależnień osoba w nałogu może liczyć na wsparcie całej rodziny. Ma wówczas o wiele większe szanse na życie w abstynencji. Potrzebujesz więcej informacji o uzależnieniu? Poproś o pomoc w ośrodku Vita Libera. Zapraszamy do kontaktu.