Marihuana i haszysz to jedne z najczęściej stosowanych nielegalnych substancji na świecie. Według statystyk, dwóch na dziesięciu Europejczyków zapaliło marihuanę przynajmniej raz w życiu. Choć w niektórych krajach, jak Holandia czy coraz więcej stanów USA, marihuana jest dopuszczona do użytku w celach rekreacyjnych lub medycznych, w Polsce pozostaje substancją nielegalną. Mimo to, wciąż jest szeroko dostępna na rynku czarnym. Co powinniśmy wiedzieć o marihuanie, jej działaniu, zastosowaniach medycznych i zagrożeniach, które ze sobą niesie?
1. Marihuana – co to takiego?
Marihuana pochodzi z rośliny konopi siewnej (Cannabis sativa). To właśnie jej susz (liście i kwiatostany) stanowi popularny narkotyk. Podstawową substancją odpowiedzialną za działanie psychoaktywne marihuany jest Δ9-tetrahydrokanabinol (THC). Stężenie THC w różnych preparatach konopi wpływa na ich moc. Choć na świecie coraz więcej krajów i stanów łagodzi przepisy prawne w kwestii marihuany, w Polsce nadal jest to substancja nielegalna.
2. Marihuana – zastosowanie medyczne
Mimo iż marihuana jest przede wszystkim postrzegana jako narkotyk, jej zastosowania medyczne stają się coraz bardziej popularne i badane. Dowiedziono, że marihuana ma szerokie zastosowanie w leczeniu niektórych chorób, takich jak:
-
Łagodzenie nudności – szczególnie u pacjentów poddawanych chemioterapii nowotworów.
-
Zwiększenie apetytu – pomaga pacjentom z AIDS, którzy cierpią z powodu spadku apetytu.
-
Zmniejszenie ciśnienia wewnątrz gałki ocznej – szczególnie u osób z jaskrą.
-
Przeciwdziałanie drgawkom – marihuana jest stosowana w leczeniu padaczki lekoopornej oraz innych zaburzeń neurologicznych.
-
Pomoc w leczeniu stwardnienia rozsianego – marihuana ma właściwości przeciwbólowe i przeciwzapalne, co sprawia, że jest pomocna w łagodzeniu objawów tej choroby.
Chociaż syntetyczne preparaty THC są dostępne na rynku, wielu pacjentów twierdzi, że marihuana jest skuteczniejsza, a jej efekty uboczne są mniej uciążliwe.
3. Działanie marihuany
Marihuana to narkotyk trudny do jednoznacznej klasyfikacji. Jej działanie może być różne w zależności od dawki, miejsca przyjęcia i towarzyszących warunków. Zazwyczaj wprowadza w stan relaksu, ale może także powodować napięcie i niepokój. W zależności od ilości spożytej substancji, może wywoływać efekty uspokajające, pobudzające lub nawet halucynogenne.
Po spożyciu marihuany, najczęściej odczuwane są następujące efekty:
-
Uczucie odprężenia – stan relaksu i zadowolenia.
-
Podwyższenie wrażliwości zmysłów – otoczenie wydaje się bardziej intensywne, dźwięki czy kolory mogą być bardziej wyraziste.
-
Zmiana poczucia mijającego czasu – czas może wydawać się płynąć wolniej lub szybciej niż zwykle.
Podobnie jak w przypadku alkoholu, marihuana bywa stosowana w sytuacjach towarzyskich, gdyż może wywoływać wesołość i radość z rozmów, nawet tych najbanalniejszych.
4. Formy przyjmowania marihuany
Marihuana występuje w różnych formach, w tym:
-
Susz z liści i kwiatostanów – podstawowa forma marihuany.
-
Haszysz – bardziej skoncentrowana żywica konopi.
-
Olej haszyszowy – żywica konopi rozpuszczona w eterze.
Najczęściej marihuana jest palona – w skrętach, fajkach, fajkach wodnych (tzw. bongo) lub innych przyrządach do palenia. Efekt działania marihuany zaczyna być odczuwalny w ciągu kilku minut, a czas odurzenia wynosi zazwyczaj 2-3 godziny.
Rzadziej stosowaną metodą jest przyjmowanie marihuany drogą pokarmową, np. w postaci tzw. „space cake” – ciasta z dodatkiem marihuany. W tym przypadku działanie pojawia się po kilkudziesięciu minutach, a efekt utrzymuje się znacznie dłużej, nawet do 6 godzin.
5. Właściwości uzależniające marihuany
Mimo że marihuana nie wywołuje uzależnienia fizycznego, może prowadzić do uzależnienia psychicznego. Po dłuższym czasie stosowania marihuany, użytkownicy mogą odczuwać silną chęć ponownego jej spożywania, a w przypadku jej odstawienia pojawiają się objawy zespołu odstawienia, które są raczej łagodne i ograniczają się do:
-
Drażliwości
-
Niepokoju
-
Zaburzeń snu
Regularne stosowanie marihuany prowadzi do tzw. tolerancji odwrotnej, czyli nadwrażliwości organizmu na działanie THC. Osoby regularnie palące marihuanę łatwiej identyfikują objawy jej działania, co może prowadzić do większego spożycia.
6. Zewnętrzne oznaki używania marihuany
Osoby, które spożywają marihuanę, mogą wykazywać następujące oznaki:
-
Zaczerwienienie białek oczu
-
Przesadna gadatliwość lub wyłączanie się z rozmowy
-
Zaburzenia orientacji przestrzennej i niezborność ruchowa
-
Ogólne podniecenie i nadczynność psychoruchowa
-
Wypowiedzi oderwane od kontekstu
Często po zażyciu marihuany pojawia się tzw. gastrofaza, czyli ogromna chęć jedzenia, szczególnie po kilku godzinach od zapalenia.
7. Niebezpieczeństwa związane z marihuaną
Chociaż marihuana nie jest substancją wyjątkowo toksyczną, jej regularne stosowanie wiąże się z pewnymi zagrożeniami. Wśród najczęstszych problemów, które mogą wystąpić w wyniku palenia marihuany, są:
-
Zespół amotywacyjny – brak energii, apatia i brak motywacji do działania.
-
Osłabienie pamięci krótkotrwałej – problemy z zapamiętywaniem i koncentracją.
-
Zaburzenia psychiczne – marihuana może zaostrzać objawy już istniejących zaburzeń psychicznych, takich jak psychozy czy schizofrenia.
Palenie marihuany, zwłaszcza w połączeniu z tytoniem, może także prowadzić do problemów z układem oddechowym, takich jak przewlekły kaszel, duszności i choroby płuc.
8. Mity na temat marihuany
Wokół marihuany narosło wiele mitów, z których wiele jest nieprawdziwych. Do najpopularniejszych należą:
-
Eskalacja do silniejszych narkotyków – choć marihuana bywa bramą do innych substancji, w większości przypadków zależy to od kontaktów z osobami, które oferują inne narkotyki, a nie samej marihuany.
-
Sprzyja agresji i przestępczości – osoby pod wpływem marihuany są zazwyczaj spokojne i zrelaksowane, a nie agresywne.
-
Marihuana jest genetycznie zmodyfikowana – współczesne odmiany marihuany są wynikiem selektywnego rozmnażania roślin, a nie modyfikacji genetycznych.
Podsumowanie
Marihuana to substancja, której działanie, choć różnorodne, może mieć zarówno pozytywne, jak i negatywne konsekwencje. Choć jej zastosowanie medyczne jest coraz bardziej akceptowane, należy pamiętać o zagrożeniach, jakie wiążą się z jej nadużywaniem. Warto również pamiętać o prawnych konsekwencjach jej stosowania w wielu krajach, w tym w Polsce, gdzie marihuana pozostaje substancją nielegalną.