Spis treści
- Hazard – czy łatwo wpaść w jego sidła?
- Sygnały ostrzegawcze i pierwsze objawy
- Zmiany zachowania – faza druga
- Utrata kontroli – faza trzecia
- Objawy depresyjne i lękowe – faza czwarta
- Nie jesteś sam!
Mogą się wydawać niewinną rozrywką, zwłaszcza że bierze w niej udział również młodzież. Niestety gry hazardowe coraz częściej prowadzą do uzależnień. W przeciwieństwie do wielu innych nałogów symptomy mogą być szczególnie trudne do wykrycia i być przez lata utajone. Lekarze wyszczególnili cztery fazy choroby, które pozwalają określić zaawansowanie problemu. Czym się wyróżniają? Kiedy należy rozpocząć leczenie uzależnienia od hazardu? Poznaj odpowiedzi na te pytania.
Hazard – czy łatwo wpaść w jego sidła?
Wzrost zainteresowania hazardem w Polsce obserwuje się w latach 90. XX wieku. Do popularności tego rodzaju rozrywki przyczynił się większy dostęp do lokali gier i zakładów, a w kolejnych latach – internet. Dziś coraz częściej uprawia się hazard online, a granica wieku graczy systematycznie przesuwa się w dół.
Wśród najpopularniejszych gier hazardowych od lat dominują:
- karty;
- ruletka;
- gry sportowe;
- wyścigi;
- loterie;
- kości.
Szczególnie narażona na tego rodzaju uzależnienie jest młodzież. Podatne, nieukształtowane osobowości łatwo ulegają efektowi haju dopaminowego powodowanego graniem. Jest to szczególnie niebezpieczne, ponieważ im młodszą osobę dotyka nałóg, tym trudniej z niego wyjść.
Ze zjawiskiem tym wiąże się uzależnienie od internetu. Dzieci spędzają przed ekranami komputerów i smartfonów większą część dnia, przy nieświadomości i niekiedy przyzwoleniu rodziców. Medialne doniesienia o sukcesach młodych w e-sporcie czy pokerze mogą wywoływać wręcz dumę u opiekunów. Niestety jest to złudna kontrola nad sytuacją, która więcej ma wspólnego ze współuzależnieniem i zaprzeczeniem. Gdy jednak hazard staje się główną motywacją w życiu i dominuje nad innymi aktywnościami – niezbędna jest pomoc specjalistów i wprowadzenie leczenia.
Sygnały ostrzegawcze i pierwsze objawy
W środowisku terapeutycznym często mówi się o uzależnieniu od hazardu jako ukrytym nałogu. Dzieje się tak, ponieważ objawy problemu są specyficzne i obejmują bardziej stany emocjonalne, a nie przejawiają się w stanie ciała.
Istnieją jednak sygnały, które mogą wskazać kierunek problemu. Początkowo osoba ma wrażenie kontroli nad rozrywką – ustala własne reguły i schematy. Mimo to granie staje się coraz częstsze, niekiedy kosztem innych zainteresowań. Pojawia się uczucie przyjemności związanej z rozgrywkami oraz dążenie do powtarzania doznań.
Zmiany zachowania – faza druga
W kolejnym etapie można zaobserwować zmiany określonego wzorca zachowań. Wkracza tu kwestia pieniędzy. Uzależniony nie ma jeszcze poważnych problemów finansowych, ale zataja przed najbliższymi, na co wydaje oszczędności. Może się zadłużać i sprzedawać wartościowe rzeczy.
Ponadto wyróżnia się następujące objawy:
- zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań;
- huśtawki nastrojów: stany drażliwości, impulsywności;
- wzrost tolerancji grania, co wiąże się z podnoszeniem stawek;
- lęki związane z utratą środków materialnych.
Utrata kontroli – faza trzecia
W tej fazie problem narasta i staje się poważnym uzależnieniem. Hazard całkowicie zmienia życie danej osoby, wywołując izolację społeczną. Chory nie może zaprzestać grania, podejmuje irracjonalne działania. Oprócz tego:
- nieustannie podnosi stawki;
- wierzy w wielką wygraną i dobrą passę;
- może sięgać po alkohol lub narkotyki;
- separuje się od bliskich;
- zaciąga spore długi;
- żyje dla grania.
Objawy depresyjne i lękowe – faza czwarta
W dalszym etapie następuje nasilenie objawów. Chory wpada w spiralę hazardu – cierpi na poważne problemy finansowe, lecz dalej zaciąga pożyczki, których nie może spłacić. Izolacja społeczna postępuje, często związana jest z ukrywaniem się. Zaawansowana depresja może prowadzić do prób samobójczych.
Wymagana jest tu niezwłoczna interwencja i rozpoczęcie terapii uzależnień od hazardu terapii uzależnień od hazardu. Powinna odbywać się w zamkniętym ośrodku przy pomocy psychoterapeutów oraz nierzadko kuracji farmakologicznej.
Nie jesteś sam!
Dostęp do gier hazardowych i obietnica dużych pieniędzy mogą skusić każdego. Nie trudno jest popaść w nałóg, który rujnuje życie chorego oraz bliskich. Pamiętaj, że im szybsza pomoc ze strony ośrodka leczenia uzależnień od hazardu, tym łatwiej dochodzi do wyzdrowienia. Jeśli nałóg grania dotyczy Ciebie lub bliskiej Ci osoby, zgłoś się do kliniki Vita Libera w Warszawie. Prowadzimy skuteczny program terapii indywidualnych oraz rodzinnych na każdym etapie uzależnienia.
Tekst powstał pod nadzorem merytorycznym
Aleksandra Kling
Psycholog i terapeuta EMDR