Trzeba przyznać, że alkohol dla ludzkiego organizmu jest po prostu trucizną. Badania wskazują, że regularne picie może spowodować degradację nawet 40% komórek nerwowych mózgu. Pod wpływem używki dochodzi ponadto np. do wzrostu agresji czy spowolnienia reakcji. Uzależnienie od alkoholu niekorzystnie wpływa na działanie całego organizmu. Jakie dokładnie działanie mają napoje wyskokowe? Sprawdź!

Spis treści

Alkohol i jego działanie na organizm

Niewielka ilość alkoholu może wywoływać pobudzenie, redukcję stresu, większą śmiałość… Wraz z dalszym piciem pojawiają się splątanie, kręcenie w głowie, problemy z zachowaniem równowagi, a następnie nawet kłopoty z oddychaniem czy utrata świadomości.

Wszystko dlatego, że substancja ta wpływa niekorzystnie na organizm – w tym mózg, czyli na układ nerwowy i krwionośny. Z każdym kieliszkiem działanie jest silniejsze, bo ciało jest po prostu zatruwane.

Osoba będąca pod wpływem alkoholu najczęściej:

  • ma problem z krytycznym myśleniem i zapamiętywaniem,
  • staje się odważniejsza i bardziej agresywna (do głosu dochodzą prymitywne zachowania i popędy),
  • jest znużona, senna i spowolniona.

Dlaczego alkohol uzależnia?

Dla osób nadużywających etanolu najmniejszym problemem jest kac, a największym – uzależnienie. Dzieje się tak ze względu na mechanizm działania ludzkiego mózgu. Jak alkohol na niego wpływa? Otóż jego spożywanie wywołuje określone, pozytywne skojarzenia, które uruchamiają znajdujący się w nim tzw. ośrodek nagrody. Odpowiedzialna za ten stan rzeczy jest m.in. dopamina, czyli jeden z hormonów szczęścia. Dlatego alkoholik upija się dla relaksu i początkowo objawy uzależnienia od substancji psychoaktywnej można przegapić.

Zazwyczaj dana osoba coraz częściej sięga po kieliszek z trunkiem, szuka okazji do napicia się napojów wyskokowych lub zaczyna pić w samotności. Z czasem więc jej organizm przyzwyczaja się do spożywanej toksyny, a wpływ stymulanta na mózg staje się coraz silniejszy oraz niebezpieczny. Nałogowiec bowiem traci kontrolę nad ilością i częstotliwością wypijanego etanolu. Zdarza się, że popada w ciągi trwające nawet kilka tygodni. Z kolei, gdy trzeźwieje, dokuczają mu objawy głodu alkoholowego (jest to fizjologiczna reakcja organizmu na brak substancji odurzającej w krwiobiegu). Aby je zniwelować w przewlekłej i krytycznej fazie uzależnienia, znowu sięga po trunek.

Jak alkohol wpływa na mózg?

W związku z tym, że działa on bezpośrednio na ośrodkowy układ nerwowy, podczas picia substancji psychoaktywnej występują różne zaburzenia:

  • ruchowe,

  • odbioru otaczającej rzeczywistości,

  • mowy, w postaci wielomówności,

  • nastroju.

Ponadto pojawiają się również problemy ze świadomością oraz oddychaniem.

Jak jeszcze alkohol wpływa na mózg? Zmiany, jakie w nim zachodzą, wynikają głównie z neurotoksycznego działania tego stymulanta i wpływają na osobowość, nastrój i zachowanie. Oprócz tego charakterystyczne są także objawy nazywane pierwotnym otępieniem alkoholowym, czyli zaburzenia:

  • myślenia abstrakcyjnego,

  • pamięci operacyjnej,

  • orientacji w czasie i przestrzeni.

Ponadto wpływ alkoholu na mózg powoduje, że dochodzi w nim do zwiększenia szerokości szczeliny międzypółkulowej, co prowadzi do tego, że organ ten maleje. Dochodzi wówczas do eliminacji dendrytów, czyli części połączeń pomiędzy neuronami.

Problemy ze snem i czasowa amnezja – skutki picia alkoholu

W tym organie zlokalizowane są neuroprzekaźniki odpowiedzialne za rozprowadzanie substancji chemicznych wewnątrz całego organizmu. Wpływ alkoholu na mózg sprawia, że ich praca i funkcjonowanie mogą zostać zaburzone. Wówczas ciało człowieka odbiera bodźce zewnętrzne, jednak nie są one odpowiednio przekształcane, co sprawia, że następuje dezintegracja wszystkich ludzkich zmysłów.

Mimo iż początkowo etanol pomaga w zaśnięciu, daje poczucie odprężenia i szczęścia, a przy tym rozluźnia całe ciało, to jednak kolejnych fazach snu ta sytuacja się zmienia. Może się wtedy pojawić niepokój, rozdrażnienie, a nawet lęk. Powoduje to postępujący proces trawienia substancji psychoaktywnej w wątrobie. Ostatecznie odpoczynek nocny uzależnionego jest nieefektywny.

Jak jeszcze alkohol wpływa na mózg? Wypicie zbyt dużej jego ilości u większości osób wywołuje czasową amnezję, czyli utratę pamięci. Za to z kolei odpowiedzialne są zaburzenia funkcjonowania hipokampu, elementu układu limbicznego odpowiedzialnego głównie za pamięć, miejsca, w którym tworzą się wspomnienia.

Obumieranie komórek mózgu – bezpośredni efekt nadużywania alkoholu

Etanol niszczy bowiem komórki macierzyste, które służą przede wszystkim do tworzenia nowych połączeń nerwowych. Dlatego osoby przewlekle nadużywające alkoholu są szczególnie podatne na neurodegenerację. Ponadto mogą one być bardziej narażone na takie choroby jak Parkinson czy Alzheimer oraz deficyt tiaminy, czyli witaminy B1.

Na stopień uszkodzenia mózgu przez tę substancję wpływ mają więc różne czynniki, w tym przede wszystkim:

  • ilość wypijanego etanolu,

  • jakość substancji psychoaktywnej,

  • częstotliwość picia,

  • wiek inicjacji alkoholowej,

  • ogólny stan zdrowia chorego.

Nie bez znaczenia są uwarunkowanie genetyczne oraz to, czy matka piła w czasie ciąży. Wówczas bowiem etanol oddziałuje bezpośrednio na dwa organizmy i konsekwencją jego nadużywania może być alkoholowy zespół płodowy.

Jakie ilości alkoholu są szkodliwe?

Tak naprawdę dla organizmu nawet minimalna dawka alkoholu jest trucizną, z którą musi sobie poradzić. W odtruwaniu bierze udział przede wszystkim wątroba. Sposób działania używki zależy w dużej mierze od stężenia substancji we krwi. Stężenie to jest z kolei zależne od takich czynników jak płeć, wiek, masa ciała, wcześniejszy posiłek, tempo picia itp.

Przyjmuje się, że dla większości osób 0,5 promila alkoholu we krwi jest stosunkowo bezpieczną dawką. Nie dotyczy to m.in. osób uzależnionych. Dodatkowo pamiętaj, że według WHO substancja ta jest trzecim w kolejności ryzykiem dla zdrowia Europejczyków.

Objętość mózgu alkoholika

Chociaż rekreacyjne spożywanie alkoholu w niewielkich dawkach teoretycznie nie przynosi nieodwracalnych szkód, inaczej sprawa wygląda u osób uzależnionych. Gdy organizm jest w stanie ciągłego upojenia alkoholowego i gdy trucizna działa non-stop, dochodzi do niekorzystnego działania m.in. na mózg, serce, wątrobę i wiele innych organów.

Badania wskazują m.in., że u osób nadużywających alkoholu mózg może mieć mniejszą objętość. To powoduje w konsekwencji problemy z pamięcią, trzymaniem emocji na wodzy, podejmowaniem odpowiednich decyzji czy kontrolą nad swoim zachowaniem. Jednocześnie naukowcy zwracają uwagę, że osoby ze skłonnością do uzależnienia już od początku mają mniejszą objętość istoty szarej – nawet zanim zaczną pić. Używka może powodować dodatkowe obniżenie.

Czy istnieje dawka śmiertelna?

Organizm osoby uzależnionej od alkoholu jest wyniszczony. Czy jednak istnieje śmiertelna dawka tej substancji? Szacuje się, że objętość alkoholu we krwi powyżej 4 promili może skutkować zgonem. Nie oznacza to, że każda osoba z taką ilością używki umrze, jednak ryzyko jest znacznie podwyższone. 4 promile we krwi u większości osób wywołują stan śpiączki, zaburzenia oddychania, a często też porażenie układu naczyniowego i ruchowego.

Poza tym, że ta substancja wpływa na mózg, to alkoholicy mają dodatkowo podwyższone ryzyko śmierci z powodu trwałego narażenia organizmu na działanie etanolu. Jako efekt regularnego picia mogą wystąpić np. problemy z sercem i w konsekwencji zawał, nieodwracalne uszkodzenia wątroby lub trzustki, padaczka alkoholowa czy depresja i skłonności samobójcze.

Pierwszym krokiem terapii alkoholowej nie bez przyczyny jest odtruwanie, którego celem jest pozbycie się z organizmu całej substancji. Ośrodki uzależnień od alkoholu, takie jak Vita Libera, przeprowadzają detoks i udzielają niezbędnego wsparcia – zarówno psychicznego, jak i fizycznego.

Możesz na nas liczyć w trudnych sytuacjach

Masz problem alkoholowy? A może bliska Ci osoba potrzebuje leczenia? Prywatny odwyk alkoholowy w ośrodku Vita Libera to pierwszy krok do nowego życia w trzeźwości. Specjaliści – lekarze i terapeuci – zapewniają wsparcie i pomoc w tym trudnym czasie, a także w trakcie całej terapii. Robimy wszystko, by leczenie było skuteczne, a skutki uboczne odstawienia jak najmniej dotkliwe. Wygraj walkę z uzależnieniem i uwolnij się od alkoholu. Dzięki temu nie tylko poczujesz się lepiej, ale też zadbasz o cały organizm – w tym mózg i serce.

Może Cię też zainteresować:

Tekst powstał pod nadzorem merytorycznym

Sebastian Nowakowski
Od wielu lat pracuje jako specjalista psychoterapii uzależnień prowadząc terapię grupową i indywidualną dla osób uzależnionych , współuzależnionych i z syndromem DDA.